Büyükçekmece Rehberi

Frengi nedir ?

Frengi nedir ?

Frengi nedir?
Cinsi temasla geçen ve hayat ilerledikçe birçok organda büyük hasarlara sebep olan, zührevi hastalıkların en başta geleni. Frenginin ilk olarak ne zaman ortaya çıktığı bilinmemektedir. Ancak ortaçağ Avrupa’sında yaygın olarak görülür. Tanzimattan sonra Avrupalılardan geçtiği için Frank (Avrupalı) hastalığı manasına frengi denilmiştirfrengi
Frengi hastalığının amili olan mikroorganizma 1905’te, Schaudinn ve Hofmann tarafından bulunmuş ve “Treponema pallidum” ismi verilmiştir. Frengi, etkili ilaçların bulunmasına kadar oldukça yaygın ve etkili bir hastalıktı. Mikrop çok dayanıksız bir yapı özelliğine sahiptir. Nemli yerlerde bir müddet canlı
kalabilirse de kuruluğa hiç dayanamaz. Sabun ve antiseptik maddelere karşı mukavemeti hemen hiç yoktur.
Hastalık, umumiyetle, cinsi temas ile bulaşır. Diğer temaslarla bulaşması da mümkün olup, çok nadirdir. Doktor ve hastabakıcılarda mesleki olarak hastalık ortaya çıkabilir. Kan nakli ile de hastalığın geçtiği bildirilmektedir. Bu yüzden kanı kullanılacak olan kimseler (donör)de daha önce frengi geçirip geçirmediğini gösteren testlerin yapılması kan merkezlerinde mecburi olup, çok acil olmadıkça bunun dışına çıkılmaz.
Frengi ya doğuştan mevcuttur veya sonradan geçer. Sonradan meydana gelen frengi üç devrede ortaya çıkar. Her devrenin kendine has belirtileri vardır:
Birinci devir frengi: Mikrobun vücuda girdiği andan, ilk döküntünün çıkışına kadar olan devredir. İlk frengi ülserinin (deride) meydana çıkmasına kadar geçen müddete “birinci kuluçka devri” denir ki, ortalama üç hafta sürer. Frengi ülserinin çıkmasından vücutta genel belirtiler meydana gelmesine kadar olan zamana da “ikinci kuluçka devri” denir ve bu da ortalama, altı hafta kadardır.
Birinci kuluçka devrinin sonunda, mikrobun girdiği yerde mercimek büyüklüğünde kırmızı, ağrısız bir kabartı hasıl olur. Daha sonra bu kabartı etrafa ve derinlere doğru büyüyerek, frengi ülserini meydana getirir. Buna “frengi şankrı” adı verilir. Frengi şankrı ağrısızdır çok defa bir tanedir. Büyüklüğü değişiktir. 4-6 hafta içinde iz bırakmadan iyileşir. Mikrobun alınışından 5-6 hafta ve şankr çıktıktan 8-10 gün sonra, o bölgenin lenf bezlerinde frengi mikropları yerleşerek onları şişirirler. Bezler sert ve ağrısızdır. Erkeklerde şankrlar genellikle tenasül uzvunun uç kısmında yerleşirler. Vücudun diğer yerlerinde şankrlar bulunabilir. Bu dönemde şankrın özellikleri, şankrdan alınan materyalden mikrobun tesbiti ve bazı kan testleri teşhiste yardımcı olur.
İkinci devir frengi: İkinci kuluçka devri sonunda hastada, bazı genel belirtiler görülür. Düzenli olmayan bir ateş vardır. Geceleri artan başağrısı, düşkünlük, iştahsızlık, terlemeler, kemiklerde geceleri artan ağrılar ve uyutmayan sinirsel ağrılar olur. Dalak büyüyebilir. Sarılık olabilir. Mikrobun vücuda girişinden, yaklaşık iki ay sonra, vücuttaki bütün lenf bezleri şişer. Bu devrede pembe lekeler, küçük kabartılar ve cerahat toplantıları görülebilir. Deri renginde değişiklikler olabilir. Güve yeniği manzarası gösterecek şekilde saç dökülmesi olabilir.
Üçüncü devir frengi: Bu devir, mikrobun vücuda girişinden genellikle dört sene sonra başlar. Bu devrede mikrobun gücü azaldığı için bulaşma özelliği de azalmıştır. Bu dönemde vücutta pembemsi, 12 mm çapında halkalar yapabilen lekeler görülür. Yine bu dönemde gom adı verilen ve genellikle bacaklarda olmak üzere vücudun her yerinde yerleşebilen deri altı urları görülebilir. Gomlar iç organlarda da ortaya çıkabilir. Bu dönemde organlarda harabiyetler görülür. En mühimleri, merkezi sinir sisteminde görülenlerdir (menenjit, çeşitli felçler, vs.). Paralizi general veya genel felç denilen durum frenginin yaptığı bir beyin-beyin zarı iltihabından dolayıdır.
Doğuştan olan frengi, frengili bir kadının hamileliği sırasında mikropların bebeğe geçmesinden dolayı ortaya çıkar. Doğuştan olan frengi üç bölümde mütalaa edilir.
Cenin frengisi: Cenin, ekseriya 6-7. aylarda ölür ve düşük halinde dışarı atılır.
Süt çocuğu frengisi: Belirtiler ya doğarken vardır veya birkaç hafta sonra ortaya çıkar. Çocuğun el içi ve ayak tabanlarında içi su dolu kabarcıklar, özel bir nezle hali vardır. Dalak büyük olup, yalancı felç de görülür. Deride ve ağız içinde çeşitli frengi arazları husule gelir.
Gecikmiş çocukluk frengisi: Belirtiler dört veya daha ileri yaşlarda ortaya çıkar. Burada çentikli dişler, göz camsı cisminde bozukluk, burun çöküklüğü ve iç kulak sağırlığı söz konusudur.
Frengi teşhisinde, hastalığın hikayesi ve muayene neticesi hekime çok yardımcı olur. Frenginin büyük belirtileri; saç dökülmesi, alında sert şişlikler, dudak üstünde beliren sertlikler, boyun bezlerinin şişmesi ve cerahatli yaraların olması, kolda akıntılı yaralardır. Frenginin 1 ve 2. devrelerinde vücut sıvılarında mikrobun tesbiti ile kesin teşhis konur. Wassermann Testi gibi bazı özel testler de teşhis için yardımcıdır.
Tedavide önceleri çekilen büyük sıkıntılar, penisilinin keşfi ile önemli derecede azalmıştır. Tedavi doktor kontrolü altında yapılmalıdır. Tedavinin müessirliği özel frengi testleri yapılarak araştırılır. Korunma: En mühim husus gayri ahlaki cinsel temastan kaçınmaktır. İslam dininin zinayı menetmesi, İslam ülkelerinde frenginin yayılmasını önlemiştir. Frenginin yaygın olduğu bölgelerde taramalar yapılır, erken teşhis ve tedavi için çalışmak önlemede yardımcı olur.
Sözlükte “frengi” ne demek?
1. Genellikle cinsel birleşmelerle bulaşan, sağaltılmazsa inme, körlük, delilik gibi sonuçlara kadar varan, döle de geçerek vücutça ve akılca sakat bir soyun yetişmesine neden olan sayrılık.
2. Gemi güvertelerinde, suların dışarıya akması için bordalara açılan delik.
Frengi kelimesinin ingilizcesi
adj. syphilitic
n. syphilis, lues, pox
n. frank
Köken: İtalyanca

ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.